Δημοτική Βιβλιοθήκη Πειραιά

Η ανάγκη ύπαρξης Δημοτικής Βιβλιοθήκης στον Πειραιά απασχολεί το Δημοτικό συμβούλιο του νεοσύστατου Δήμου (1835) από τις πρώτες κιόλας συνεδριάσεις του (1836). «Το 32ον ψήφισμα του Δημοτικού Συμβουλίου της πρώτης του Πειραιώς Δημαρχίας εν έτει 1836, άγνωστον και τεθαμμένον εις τα αρχεία του Δήμου, ομιλεί κάλλιον παντός άλλου περί των υψηλών και ευγενικών αντιλήψεων των πρώτων κατοίκων της πόλεώς μας, και περί λατρείας των προς ό,τι ωραίον αξιοπρεπές και τίμιον δια την πόλιν των, ης την πρόοδον εθεώρουν ιδίαν των πρόοδον και τιμήν. Εκ του ψηφίσματος τούτου αναφέρω υμίν επί λέξει τέσσαρα σημαντικά σημεία. Α΄. Ότι πρέπει να γίνει νεκροταφείον δι΄ ανάγκην και τιμήν θρησκευτικήν και πολιτικήν του Δήμου. Β΄. Ότι πρέπει να οικοδομηθή νέα εκκλησία υπό το όνομα ʼγιος Σπυρίδων διά την ευκολίαν των πολιτών. Γ΄. Ότι πρέπει να βάλλη εις ενέργειαν την οικοδόμησιν Νοσοκομείου και Δ΄. Ότι η τοπική τιμή υπαγορεύει εις την απόκτησιν μιας Βιβλιοθήκης». Στις 23 Μαΐου 1874 επί δημαρχίας Τρ. Μουτζόπουλου γίνεται γνωστό ότι ο Δημήτριος Στ. Μαυροκορδάτος δωρίζει στο Δήμο Πειραιά περισσότερους από 4.000 τόμους. Η πρώτη αυτή σημαντική δωρεά θα αποτελέσει τον πυρήνα της νέας Βιβλιοθήκης που θα εμπλουτισθεί στη συνέχεια με αξιόλογες συλλογές. Αργότερα οι ευεργέτες Λουκάς Ράλλης, Αργ. Φιράλδη, ο ιατρός Κάρλ Ράϊγχολντ, ο Δημήτριος Ρετσίνας και άλλοι δωρίζουν τις βιβλιοθήκες τους εμπλουτίζοντας το υπάρχον υλικό. Η Δημοτική Βιβλιοθήκη όμως δεν θα λειτουργήσει παρά μόνο έπειτα από 53 χρόνια, το 1927, οπότε στεγάζεται σε αίθουσες του Δημοτικού Θεάτρου. Συγκεκριμένα στις 30 Ιανουαρίου 1927, επί δημαρχίας Τάκη Παναγιωτόπουλου, εγκαινιάζεται η Δημοτική Βιβλιοθήκη στο επί της Βασιλέως Γεωργίου τμήμα του Δημοτικού Θεάτρου και έτσι η ίδρυση μιας Βιβλιοθήκης στον Πειραιά γίνεται πραγματικότητα. Μία από τις σημαντικότερες βιβλιοθήκες της Ελλάδας, με 20.000 περίπου τίτλους βιβλίων είναι πλέον γεγονός. «Ό,τι μέχρι σήμερον έγινε, δεν είναι παρά η αρχή» αναφέρει την ημέρα των εγκαινίων στο λόγο του ο Δήμαρχος Πειραιά Τ. Παναγιωτόπουλος. «Η φροντίς του Δήμου και η φιλάνθρωπος διάθεσις των προμνησθέντων ευεργετών του έργου τούτου, συνέπηξαν μίαν μετριόφρονα επί του παρόντος φωτοβόλον εστίαν, η οποία θα σκορπίζη την λάμψιν της εις όλους εκείνους οι οποίοι θα την πλησιάσουν και θα τους δίδη εφόδια δια να ανταπεξέλθωσιν εις τας γνώσεις και απαιτήσεις της σημερινής δυσκόλου ζωής». Το 1975 το σύγχρονο τμήμα της Βιβλιοθήκης μεταφέρεται στον 5ο όροφο του Κεντρικού Δημαρχείου στην πλατεία Κοραή και γίνεται πόλος έλξης των Πειραιωτών και στέκι για τη νεολαία της πόλης, εκπληρώνοντας έτσι το σκοπό ίδρυσής της. «Η ιδρυθείσα Δημοτική Βιβλιοθήκη, της οποίας ο χαρακτήρ είναι καθαρώς λαϊκός, δεν έχει μόνον σκοπόν την επιστημονικήν, λογοτεχνικήν και βιοτεχνικήν διαπαιδαγώγησιν πάντων των οπουδήποτε ασχολουμένων και οπωσδήποτε λαμβανόντων ανάγκην ταύτης, αλλά προσφέρεται και ως τόπος ανακουφίσεως, ηθικής αναπλάσεως και ψυχικής αγαλλιάσεως, δι΄ όλας τας κοινωνικάς τάξεις της πόλεώς μας, ιδίως δε διά τον πραγματικώς πνευματικώς διψώντα εργατικόν και βιοτεχνικόν κόσμον, κατά τας ώρας της σχόλης αυτού». Στη δεκαετία του ’90, επί δημαρχίας Στ. Λογοθέτη και με την ιδιαίτερη στήριξη του τότε Αντιδημάρχου Πολιτισμού Κ. Κωσταράκου, αποφασίζεται η μεταστέγαση της Βιβλιοθήκης σε αυτόνομο κτήριο. Το 2004 επί Δημαρχίας Χρήστου Αγραπίδη, γίνονται τα εγκαίνια του σύγχρονου επταόροφου κτηρίου, επί της συμβολής των οδών Ελευθερίου Βενιζέλου 22 και Κολοκοτρώνη, που στεγάζει πλέον τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πειραιά σηματοδοτώντας έτσι ένα νέο ξεκίνημα στην προσπάθεια της Βιβλιοθήκης να ανταποκριθεί με νέα εφόδια στις απαιτήσεις των καιρών. Έκτοτε η Δημοτική Βιβλιοθήκη εμπλουτίζεται με σταθερούς ρυθμούς, λειτουργεί καθημερινά και εξειδικευμένο προσωπικό εξυπηρετεί μεμονωμένους αναγνώστες (μαθητές, φοιτητές, ερευνητές κλπ.), ομάδες μαθητών συνοδευόμενους από εκπαιδευτικούς, καθώς και κάθε άλλο ενδιαφερόμενο που αναζητά πληροφορίες και βιβλία.